Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
Romadur ROMANCA l. w nauce o literaturze 'hiszpañski utwór epicko-liryczny, pocz¹tkowo ludowy, wykorzystuj¹cy fragmenty dawnych epopei, pokrewny balladzie': Romanca, od XVI wieku obecna w literaturze dworskiej, wywar³a wp³yw na poezjê europejsk¹ w okresie romantyzmu. 2. w muzyce 'pieœñ lirycz-no-sentymentalna o prostej budowie zwrotkowej, popularna pod koniec XVIII wieku' hiszp. romance ROMANISTYKA l. 'nauka zajmuj¹ca siê badaniem jêzyków i literatur romañskich oraz kultury i tradycji narodów romañskich' l. pot. 'wydzia³ uniwersytecki, na którym studiuje siê tê naukê': Zdawaæ na romanistykê. ROMANISTA 'specjalista w dziedzinie romanistyki' ROMANIZACJA l. 'rozpowszechnianie kultury romañskiej i jêzyków romañskich na terenach zamieszkanych przez ludnoœæ nieromañsk¹, a pozostaj¹cych pod politycznym wp³ywem narodów romañskich' 2. 'w czasie dominacji staro¿ytnego Rzymu: upowszechnianie ³aciny i kultury rzymskiej na terenach podbitych' ROMANIZOWAÆ 'dokonywaæ romanizacji w l. lub 2. znaczeniu': Romanizowaæ obszary ba³kañskie. fr. romanistique od ³ac. Romanus 'rzymski' ROMANS l. w nauce o literaturze 'obszerny utwór narracyjny, pisany proz¹ lub wierszem, poœwiêcony przygodom mi³osnym, o powik³anej, pe³nej perypetii i nieprawdopodobnych zdarzeñ fabule; gatunek powsta³y przed ukszta³towaniem siê powieœci': Romans by³ znany ju¿ w literaturze staro¿ytnej, w Polsce rozwin¹³ siê w XVII w. 2. 'lekka powieœæ o tematyce mi³osnej, zazwyczaj nie-maj¹ca wartoœci artystycznej': W poci¹gu czytywa³a zwykle harlekiny lub inne romanse. 3. w muzyce 'pieœñ liryczno-sentymentalna wywodz¹ca siê z pieœni trubadurów': Nucili piêkny rosyjski romans, opowiadaj¹cy o Puszkinie, zaœnie¿onej Moskwie i zapomnianej mi³oœci. 660 ROMANTYZM ROOMING albo ROOMING IN 4. w muzyce 'powolny utwór instrumentalny o œpiewnej melodyce' 5. 'znajomoœæ o charakterze erotycznym, przygoda erotyczna': To by³ typowy romans biurowy, wiêc wszyscy byli zdziwieni, kiedy Zygmunt siê rozwiód³, a wkrótce potem og³osili z Wand¹, ¿e siê pobieraj¹. ROMANSOWAÆ 'prze¿ywaæ romanse': Romansowa³a z koleg¹ z pracy. ROMANSOWY pot. 'prze¿ywaj¹cy liczne i czêste romanse, sk³onny do romansowania': Uwa¿aj, to bardzo romansowa panna, ale chyba nigdy jeszcze nikogo nie pokocha³a naprawdê. fr. romance z hiszp. ROMANTYZM l. 'pr¹d ideowy i artystyczny w I po³owie XIX w., g³osz¹cy wyzwolenie narodowe i demokratyzacjê spo³eczeñstw, pe³ny i nieskrêpowany rozwój osobowoœci, kult uczucia i pierwiastków irracjonalnych, zainteresowanie ludowoœci¹, kultur¹ Wschodu, œredniowieczem, zaœ w sferze formy artystycznej - odrzucenie œcis³ych rygorów klasycyzmu': W literaturze polskiej za pocz¹tek romantyzmu przyjmuje siê wydanie "Ballad i romansów" Mickiewicza w 1822 r., za koniec zaœ - upadek powstania styczniowego w roku 1864. 2. 'postawa osoby, która w swym postêpowaniu kieruje siê bardziej uczuciami ni¿ rozumem; tak¿e: uczuciowoœæ, poetycki urok, tajemniczoœæ czegoœ': Wzrusza³ mnie jej romantyzm, jej zami³owanie do piêkna, chêæ zatrzymania na d³u¿ej tego, czego zatrzymaæ siê nie da. Romantyzm wielkiej w³óczêgi. ROMANTYK, l. 'artysta tworz¹cy wed³ug zasad romantyzmu': Do najwybitniejszych romantyków nale¿eli m.in. George Byron, Aleksander Puszkin, Fryderyk Chopin, Franciszek Schubert, Eugæne Delacroix. 2. 'osoba, która w swoim postêpowaniu kieruje siê bardziej uczuciami ni¿ rozumem': Jego przyjaciel by³ romantykiem, wra¿liwym na ludzk¹ niedolê i zawsze gotowym do bezinteresownych poœwiêceñ dla wielkich idei. ROMANTYCZNY l. 'zwi¹zany z romantyzmem -pr¹dem ideowym i artystycznym w I po³owie XIX w.': Do najwybitniejszych dzie³ polskiej literatury romantycznej nale¿¹ m.in.: "Dziady" Adama Mickiewicza, "Król-Duch" Juliusza S³owackiego i "Nie-Boska komedia" Zygmunta Krasiñskiego. 2. 'odznaczaj¹cy siê uczuciowoœci¹, poetyk¹, czêsto te¿: tajemniczoœci¹': Romantyczna mi³oœæ. Romantyczne spotkanie nad jeziorem. ROMANTYKA 'bycie romantycznym w 2. znaczeniu, zw³aszcza w odniesieniu do pewnych sytuacji, cech dzie³ sztuki itd.': Romantyka gór i lasów. Romantyka nokturnów Chopina. fr. romantisme, romantique, pierwotnie 'odpowiadaj¹cy duchowi powieœci rycerskich' ROMAÑSKI l. 'wywodz¹cy siê ze staro¿ytnej kultury rzymskiej, powsta³y pod jej wp³ywem, maj¹cy z ni¹ zwi¹zek': Pismo romañskie. Kultura romañska. () Styl romañski 'styl - przede wszystkim w architekturze sakralnej i sztukach plastycznych - panuj¹cy od XI do XIII wieku w Europie, charakteryzuj¹cy siê stosowaniem pó³kolistych sklepieñ i ³uków, prostot¹ i masywnoœci¹' O Do wspania³ych zabytków stylu romañskiego w Polsce nale¿y koœció³ cystersów w W¹chocku. {) Jêzyki romañskie 'jêzyki wywodz¹ce siê z ³aciny ludowej, m.in.: portugalski, hiszpañski, francuski, prowansalski, kata-loñski, retoromañski, w³oski, rumuñski' 2. 'charakterystyczny dla stylu romañskiego, zbudowany w tym stylu': Koœció³ romañski w Trzebnicy. fr. roman z ³ac. Romanus 'rzymski' ROMEO I JULIA l