Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
T� si�y ramion zmno�ywszy nauk�, Nie zdo�a broni� si� jak morska ryba?... PLATO Przyjdzie � i tobie dzie� zwyci�stwa � s z t u k o!... PSALM�W-PSALM JAKO PIE�NI SPO�ECZNEJ POSZYT TRZECI 1850 1850 lata DO AUGUSTA C., POEMA PRZYPISUJ�C Skoro si� ten niep�odny ruch rozpocz��, kt�remu wielu czyni zaszczyt, �e z�a du�o urodzi�, a kt�ry, n i e b � d � c w s t a n i e n i c u r o d z i �, o d k r y � t y l k o n a j a w z � e w c z o r a j s z e, fa�szyw� pokor�, polityk� i egoizmem d�ugo kryte, po�pieszy�em kilka s��w powiedzie�, t r e � c i w i e i l e m o � n a, d l a o s z c z � d n o � c i d r u k u � sk�d enigmatycznie i dorywczo. Brak �rodk�w materialnych da� tu pole krytyce, od kt�rej wymaga� niepodobna tej to mi�o�ci-chrze�cija�skiej, z jak� by one kilka wierszy nale�a�o przyj�� i oceni�. Orzek�em wi�c by� co najpr�dzej, �e �Za odleg�e gdzie� rzeczy, dzi� w�osienie kaleczy� � �e �p�nocne ledwo bi�y dzwony...� �e czynu godzina nie nadesz�a � �e J e s z c z e s�owo! Nawykli do czytania d r u k u (tak jak wszyscy, niestety, mniej lub wi�cej bywamy) ze stanowiska s z t u k i-p i s a n i a-w i e r s z y prawdy one w braterstwie przyjacio�om przes�ane uwa�yli � � Dzi� dalszy ich ci�g z mniej konieczn� lakoniczno�ci� rozwin�wszy, Tobie, Szanowny M�u i Bracie, ten d z i s i e j s z y Psalm�w-psalm przypisuj�, a tak zamkni�ta jest pie�� moja, kt�rej Wigilia jest prologiem, a kt�r� Pie�ni spo�ecznej cztery stron, Trzy pytania i ten Psalm�w-psalm sk�ada. Wiadomo�� t� dodaj�-bo czytelnik UWA�NY znajdzie my�li ca�okszta�t w tych wyrywanych mi spod r�ki n i e z n a n y m i w i c h r a m i pisma li�ciach. Dawniej, w Ojczy�nie tam, kiedy nie pisa� i drukowa� (co poecie jest smutno), ale m�wi� mog�em g�osem �ywym, nie raczy�e� pogardza� pie�ni� znanego Ci m�odzie�ca � chciej i teraz przyj�� t� oznak� uros�ego w prawd� powa�ania, z jakim si� s�ug� Twoim pisze. Cyprian Kamil Norwid 19. Izali si� nie ma dowiadywa� lud u Boga swego ? Aza� umar�ych miasto �ywych radzi� si� ma ? 20. Do zakonu i do �wiadectwa; Ale, je�eli nie chc�, niech�e m�wi� w e d � u g s � o w a t e g o, w k t � r y m n i e m a s z � a d n e j z o r z y. VIII. Izajasz I W to� pozaprzesz�ych prac, pie�� bez-�piewacza a �ywa D�ugo, o! d�ugo, nam t�cz ukrywa�a prz�dziwa; D�ugo, o! d�ugo, my�l po narodowym obszarze W imi� laty�skich Muz nawo�ywa�a �niwiarze � Starego �wiata Pan, kiedy jak s�o�ca oblicze Do oceanu wpad�, blaski wyplusn�� zwodnicze, Co jakby rosa skier, w �renic tak wciek�y zwierciad�o, �e weszed� ksi�yc ju�, a jeszcze im s�o�ce nie zblad�o!... Wi�c by�o smutno nam � smutno i tamtym przed nami, �e po-zachodni blask bezw�asnowolnie tu mami (.) � Wi�c nieraz upi�r-Grek z L a c h e z y s o w e j zapory �A! m�wcie� � wo�a� � im, �e my tu sami upiory�. �A g�o�-�e! � krzycza� cie� rzymskiego m�wcy do C l o t h o (..), �e p�ki �y�em tam, nienawidzi�em r e t o r y... �A klnij�e, m�wi� ci! (wykrzyka� Caesar z sromot�) Koronowa�c�w tych, z kt�rymi dzia�u nie mia�em, Z kt�rymi nie mam nic... nie sam si� C a e s a r nazwa�em...� Ale na �wiecie tym � czyja� to wina, ach! czyja?... �e nieraz c i e n i � w c i e � �yj�ce t�umy zabija � Ale na �wiecie tym m�w w i d z � c e m u, � e w i d z i, T o m o � e z-� l e p n i e w r a z, t a k z a w s t y d z e n i a s i � w s t y d z i. II Wi�c TEN, o! dobry, tam, gdzie mi�osierdzia �r�dlisko, �piewaki swoje nam sprawi� i przys�a� tu blisko � By ka�dy, ka�dy z nich coraz to s k o n e m �atwiejszym, Oj! p r z e-k o n y w a � m�g�, �e i tu rodz� si� ludzie, �e i ten nar�d nasz od onych ma�o-podlejszym, �e i dzi� cudy s�, byle� si� pozna� na cudzie. III Malczewski naprz�d zgas� i ani znaku, gdzie le�y: On, kt�ry zacz�� pie��, sam niewidzialny, jak z wie�y Pie�� � jak Aldony pie�� do przysz�ych s�owa-rycerzy � � On, kt�ry d o t � d s a m P o l k i n a k r e � l i � o b l i c z e, Wzi���e cho� jeden kwiat od was, o! mary zwodnicze, Francuskich sylfy strun albo kwiateczki pod krzy�em, A l e b e z d z i e j � w tu, cho� w niebo-g�o�ne paci�rzem... (... �Kobieta! mamy puch...� � Gustaw a� zawy� litewski I gdzie miliony zszed� � i przez trumienne zn�w deski Z pierwszego grobu w gr�b ciemnego wszed�szy wi�zienia, O! jak�e� musia� kl�� serca i m�zgi z kamienia... Tu, za Konradem w ch�r �piewak�w t�umy powsta�y I k a � d a z p o l s k i c h z i e m j u � p r z e � p i e w i o n a w c h o r a � y, I ka�dy od-d�wi�k s��w i ka�de barwy poczucie, I ka�da g�osu �za... Na jednej brak�o nam nucie: Na nucie struny tej, co jest ci�ciw� �ucznika, Tej, co zamyka pie��, a rzeczywisto�� odmyka, Na nud� struny tej, kt�rej harfiarzem Maurycy... Wi�c przyszed� i m�� �w, lecz t�um go przekl�� stolicy, A prawdy, kt�re ni�s�, w�wczas dopiero uznane, Gdy z umar�ego zw�ok serce wyj�to sp�kane! (...) IV Wi�c znowu, znowu b�l i katakumby wygnania, I katakumby tam, gdzie nawet nie ma �piewania; I znowu, znowu b�l: a� do katakumb za�wita� Irydionowy he�m i co w n i e b o s k i c h snach czyta�, I to, co z boskich wie, czym si� w zajutro p r z e d-� w i t a �
