Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
, jest to więc najliczniejsza rodzina pająków w naszej faunie. Mimo drobnych rozmiarów ciała p. mają duże znaczenie w gospodarce iprzy-rody, gdyż występują czasem w olbrzymich ilościach (np. w Anglii stwierdzono w niektórych toiotopach liczebność p. sięgającą 750 000 osobników na hektar). Należą tu m.in. rodzaje plądrak oraz Walckenae-ria. [W.S.] plerocerkoid (plerocercotdus} - stadium larwalne -^tasiemców właściwych z rzędu Pseudo-phyllidea, rozwijające się z -»-procerkoida w drugim żywicielu pośrednim, którym zwykle jest ryba. Stadium to tworzy się ipo odrzuceniu cerkomeru. Na tym etapie rozwoju wykształcona zostaje główka, której narządy czepne utrzymują później tasiemca w żywicielu ostatecznym. Główka zaopatrzona jest w bruzdy przyssawkowe, niekiedy w przyssawki. P. ma zwartą budowę ciała i wydłużony kształt. Bywa zwykle niewielkich rozmiarów, jednakże niektóre tasiemce (np. ligula) 'mogą osiągać na tym etapie wielkość do kilkudziesięciu centymetrów oraz znacznie zaawansowany stopień morfogenezy (włącznie z wytworzeniem układu rozrodczego). P. spotykane są w mięśniach, jamie ciała i narządach wewnętrznych żywicieli pośrednich, gdzie zwykle otor-biają się. Zjadane przez ryby drapieżne i rnine organizmy nie będące żywicielami ostatecznymi nie rozwijają się dalej, a często przenikają przez jelita nowego gospodarza do wnętrza jego ciała, gdzie otorbiają się ponownie. Przypuszcza się, że w przebijaniu się przez tkanki gospodarza pomagają p. gruczoły rozpuszczające owe tkanki. Niektóre p. mogą pączkować (-4-sparganum). P. zjedzony przez żywiciela ostatecznego rozwija się w dorosłego tasiemca. Część tasiemców (np. goździcznik) nie wykracza w swym rozwoju poza stadium p., osiągając już na 241 pletwik tym etapie dojrzałość płciową. [M.S.] pleurotomarla (Pletirotomaria) - rodzaj mięczaków z rzędu -»-dwuprzedsionkowców. Obejmuje gatunki mające muszlę w kształcie prawidłowego, szerokiego stożka wysokości 8- -12 cm. Łatwo je rozpoznać po szczelinie, która przecina wzdłuż ostatni skręt muszli od krawędzi otworu na odcinku ok. 1/8 obwodu muszli. Otwór muszli zamyka koliste, kon-chiolinowe wieczko. Liczne gatunki kopalne p. są znane od triasu. Współcześnie żyje 8 gatunków p. zamieszkujących na głębokości 100-3000 m wody morskie wokół Japonii-i Morze Karaibskie. Z 'powodu rzadkości muszle ich są poszukiwane przez kolekcjonerów oraz osiągają wysokie ceny. [T.U.] płask [Phyllosoma) - najstarsze stadium larwalne -^langu-stowców. Rozwija się z -^-ży-wika. Wiedzie przydenny tryb życia. Charakteryzuje się li-stkowato spłaszczonym ciałem. W 'dalszym rozwoju p. przekształca się stopniowo w młodocianą langustę. [L.2.] plazińce, robaki płaskie (P!a-tyhelminthes) - najprymitywniejszy typ -^bezkręgowców o dwubocznęa symetni ciała. Mają ciało wydłużone', listkowate taśmowate, spłaszczone grzbie-towo-brzusznie. Zewnętrzną ścianę ciała stanowi wór skór-no-mięśniowy, składający się z nabłonka i leżących pod nim mięsni. W nabłonku, zwłaszcza u form wolno żyjących, znajdują się liczne gruczoły. Wnętrze ciała wypełnia parenchy-ma, w której 'są pogrążone narządy wewnętrzne. Układ pokarmowy składa się z gardzieli 16 Bezkręgowce oraz jelita, które może być proste lub rozgałęzione i kończy się ślepo. U niektórych pasożytniczych p. układ pokarmowy uległ zanikowi (^-tasiemce). U p. z rzędu wirków bezjelitowych rolę układu pokarmowego pełnią wyspecjalizowane komórki parenchymy. Układ nerwowy składa się z połączonych poprzecznymi spoidłami 'podłużnych .pni nerwowych, odchodzących z parzystego zwoju mózgowego mieszczącego się w przedniej części ciała. Układ wydalniczy jest typu protonefrydialnego, jednak ostatnio przeważa pogląd, że układ protonefrydial-ny u wielu p. bierze udział w procesach osmoregulacji, a wy-dalniczą funkcję przypisujfr się raczej specjalnym komórkom, przylegającym do kanałów wydalniczych, iktóre wiodą do protonefrydiów. P. nie mają układu krwionośnego i oddechowego. Oddychają całą powierzchnią ciała albo, jak w przypadku wielu pasożytów wewnętrznych, zachodzi u nich oddychanie beztlenowe. P. są w zdecydowanej większości obojnakami, a ich układ rozrodczy ma budowę skomplikowaną. U jednych grup rozwój bywa prosty, u innych - z przeobrażeniem. U pasożytniczych p. występuje przemiana pokoleń, a także zmiana żywicieli. P. żyją w dość różnorodnych środowiskach, zawsze jednak w bardzo wilgotnych. Zamieszkują wody słone, słodkie, a także glebę. Wiele gatunków prowadzi pasożytniczy tryb życia. Do p. należą gromady: wirki, przywry mono-genetyczne, przywry digene-tyczne, tasiemce i Temno-cephala. [M. S.] pletwik -Aałamarmca. pluoodyszne 242 ptucodyszne (Pulmonata) - podgromada mięczaków z gromady -^.ślimaków. Oddychają powietrzem przez ścianki jamy płaszczowej, w których biegną silnie rozgałęzione żyły płaszczowe (płucne). Mają zwoje nerwowe ciasno skupione w głowie, wokół przełyku. Są obojnakami. Żyją na lądzie i w wodach słodkich. Dzieli się je na 2 rzędy: nasadooczne i trzonkooczne. [T.U.] pływające -(.krewetki. pływik (nauplius) - pierwsze stadium larwalne większości -4-skorupiaków