Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard

Stąd przeprowadzane w tym okresie prace często podejmowano z inicjatywy zainteresowanych mieszkańców i na ich koszt. Tak wytyczona została w 1892 r. nowa ulica między ul. Wolską a Górczewską (zwana Nowowolską, potem Skierniewicką) na gruntach Dawida Zysmana i na jego koszt. W roku następnym przeprowadzono między ulicami Nalewki, Miłą, Gęsią i Dziką przejazd szerokości 17,07 m. Zaplanowano także regulację zbiegu ulic Aleksandrii (Kopernika), Tamki, Wróblej i Ordynac-kiej, gdzie właściciel narożnej posesji zaproponował magistratowi poszerzenie Aleksandrii i złagodzenie skrętów na rogatkach Wróblej i Ordynackiej przez wyburzenie zawadzających starych domów, jednak magistrat pozostawił sprawę do uznania i wykonania właścicielom pozostałych posesji. W rezultacie zatwierdzono do wykonania tylko regulację w granicach posesji 2777a. W 1895 r. wytyczono ul. Szopena wzdłuż Doliny Szwajcarskiej. W roku następnym dokonano nieznacznej regulacji ul. Żelaznej i Żabiej. W 1897 r. została otwarta nowa ulica Czerwonego Krzyża na Powiślu, przeprowadzona na dawnym miejscu po Szpitalu Dzieciątka Jezus, łącząca Solec z dolnymi AL Jerozolimskimi. Po rozparcelowaniu ogrodu Kronenberga wytyczono ul. Sadową od Marszałkowskiej do Hożej w 1897 r. m Od 1898 r. zezwolono na 123 P. Klein, C. Rudnicki, op. cit., s. 21. 124 „Warszawska Gazeta Policyjna" 1892, nr 133, s. 1; Zbiory Przybo-rowskiego, t. V, s. 273, 271, t. VII, s. 210, t. VIII, s. 110, t. VI, s. "l60; E. Szwankowski, Ulice i place Warszawy, s. 30, 33; „Zdrowie" 1899, nr 2, s. 12; „Przegląd Tygodniowy" 1896, nr 43, s. 486. .•.-• ••:••• 247 przeznaczanie nadwyżek budżetowych na regulację. W 1899 r. rozpoczęto przebudowę ul. Karowej z wąskiej, stromej i wyboistej ścieżki na nowoczesny zjazd wiaduktowy łączący górne miasto z Powiślem, zakończoną w 1904 r. Finansowanie inwestycji regulacyjnych miało dwa źródła: częściowo były to fundusze osób prywatnych, właścicieli posesji, większość jednak obciążała budżet miejski. Kosztów wytyczania ulic przez właścicieli posesji nie dało się odtworzyć. Podobnie trudno było to zrobić w wypadku, gdy regulacje były dokonane dzięki darowiźnie gruntów na poszerzenie czy przedłużenie ulicy, jak to miało miejsce w przypadku Spokojnej, Dzielnej, Wąskiej, Nowokarmelickiej. W 1898 r. magistratowi nie udało się nabyć gruntów powojskowych u zbiegu Długiej i Nalewek z przyczyny ograniczeń finansowych i skontrowania zamierzenia przez władze wojskowe. W ten sposób zamiast wytyczenia nowych ulic stanął na tym terenie przejętym w ręce obcego kapitalisty wielki bazar — Pasaż Simonsa 125. Koszty unowocześnienia sieci ulicznej (tabela 34) Warszawy tego okresu stanowiły niewielki odsetek — najczęściej poniżej lfl/o budżetu miejskiego, jedynie w okres-ie intensywnej działalności inwestycyjnej w latach 1899 -1903 wypadło więcej. Brak także określonej tendencji zmian. Sumy prze- Tabela 34 Koszty regulacji ulic i ich udział w budżecie miejskim w latach 1891 - 1904 Budżet Przyrost wy- Udział wydat- Rok miasta Wydatki na datków w sto- ków na regu- (w rb.) regulację ulic sunku do 1890 r. lację w budże- (w %) cie (w %) 1891 3 868 548 9000 61,3 0,2 1893 4716701 16868 114,8 0,3 1895 5 387 730 8637 58,8 0,2 1897 6 595 873 56664 385,7 0,8 1899 6836530 193 194 1315,1 2,8 1901 8 186588 62 662 433,3 0,8 1903 8 004 520 273 292 1860,3 3,4 Źródło: Finansy goroda Warszawy..., t. VII, s. 24-25. znaczane z budżetu na regulację były bardzo różne, ich wysokość wahała się znacznie z roku na rok. Zależało to nie tylko od rozległości projektów regulacyjnych, tj. zaplanowanej liczby ulic do regulacji, ich rozmiarów, ale głównie od kosztów nabycia gruntów. Jeśli udało się dojść do porozumienia z właścicielami posesji (najczęściej wówczas, gdy regulacja lub przeprowadzenie nowej ulicy leżało w ich interesie), Wydział Budowlany mógł nabyć odpowiedni teren taniej, inaczej trzeba było uciekać się do decyzji sądowych o wywłaszczeniu. Sąd powoływał wówczas komisję szacunkowa złożoną z przedstawicieli władz miejskich i obywateli posesjonatów, która wyznaczała cenę. I tak np. w 1900 r. za zajęte z wyroku sądowego grunty dla regulacji ulic płaciło miasto na ul. Wolność i Żytniej po 12 rb. 34 kop. za sążeń2 (4,55 m2), na ul. Szwedzkiej po 9 rb. 75 kop., a na Furmańskiej po 48 rb. 2 kop