Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
B.G.: żargonowe określenie Bene Gesserit. BIBLIA PROTESTANCKO-KATOLICKA: "Księga Ksiąg", pismo święte opracowane przez Kongres Ekumeniczny Federacji (K.E.F.), który odbył się na neutralnej wyspie Starej Ziemi; zrewidowane połączenie starożytnych pism świętych, zawierające elementy najstarszych religii, łącznie z Maometh Saari, chrześcijańską Mahajanną, katolicyzmem zensunnickim i przekazami buddislamskimi. Za najwyższe przykazanie Biblii P.K. uważa się: "Nie będziesz kaleczył ducha". BENDU: termin odnoszący się do układu nerwowego człowieka, szczególnie do szkolenia nerwów. Często określane jako bindu-nerwatura (patrz: PRANA oraz SZKOLENIE). BODAL: w Islamijacie, tajnym języku Tleilaxan: wyprawa wojenna, mająca na celu ostateczną wendetę (Laszkar). BORDANI: ludzie hodowani i szkoleni do pracy w kompresorowni wykorzystującej gazy ściekowe. Poprzez staranny dobór przytępiono u nich zmysł węchu, a rozbudowano muskulaturę ramion i barków. C CHADASARZY: w Islamijacie, tajnym języku Tleilaxan: strażnicy dopilnowujący obowiązkowego dopełniania rytuału ghufranu, a także strzegący selamlików z kobietami i patrolujący wszystkie granice Tleilaxu. CHAKOBSA: tak zwany "język magnetyczny", który wywodzi się częściowo z pradawnego Bhotani (Bhotani-dżib, gdzie "dżib" oznacza dialekt). Mieszanina starożytnych narzeczy, zmodyfikowanych przez rozmaite grupy w celu dochowania tajemnicy; jej podstawę stanowi język łowiecki Bhotani: żargon najemnych morderców z okresu pierwszych Wojen Assasinów. CHENOEH, KWINTYNIA VIOLET: siostra Bene Gesserit, żyła w czasach panowania Imperatora Leto II (Tyrana). Zmarła w 51. roku służby zakonowi wskutek nietolerancji melanżu, która wystąpiła podczas agonii przyprawowej - próby uzyskania statusu Matki Wielebnej. CORRINÓW, RÓD: ród pochodzący z Salusa Secundus (trzeciej planety Gammy Waiping), biorący swą nazwę od niby-mgławicy Corrin, w pobliżu której rozegrała się słynna bitwa kosmiczna (w roku 88 P.G.), ustalająca jego panowanie nad Imperium. Padyszach Imperator Szaddam IV (ojciec Irulany Corrino-Atrydy), był ostatnim, osiemdziesiątym pierwszym władcą z dynastii Corrinów. Po klęsce zadanej przez Fremenów sardaukarom (żołnierzom-fanatykom rodu Corrinów) w bitwie pod Arrakin (10193 E.G.), ród ten już nigdy nie zdołał odzyskać swojej dawnej świetności (patrz: SALUSA SECUNDUS). CZCIGODNE MACIERZE: powracające z Rozproszenia adeptki Zakonu Hormitek. CZERW PUSTYNI: patrz: SZEJ-HULUD. D DAN: trzecia planeta Delty Pawia, zwana niegdyś Kaladanem. DAR-ES-BALAT: miasto na Rakis w ubogim regionie Kalatorano; miejsce ukrycia przez Leto II jego komór pozaprzestrzennych. DIUNA: potoczna nazwa Rakis, trzeciej planety Canopusa. DRYF: wtórna kolektorowa faza generatora polowego Holtzmana. DUDNIK: wynaleziony przez Fremenów przyrząd w kształcie krótkiego palika z mechanizmem sprężynowym i kołatką na końcu, używany w dwóch celach: przywołania lub odciągnięcia czerwi pustyni. Po wbiciu go w bardziej zwarta, nawietrzną stronę wydmy i zwolnieniu mechanizmu sprężynowego, kołatka powodowała charakterystyczne "dudnienie" przywabiające szej-huludy. DUR: imię, pod którym Leto II (Tyran) czczony był w Rozproszeniu. DŻIHAD: "święta wojna", krucjata religijna, krucjata fanatyczna. DŻIHAD BUTLERJAŃSKA: krucjata przeciwko maszynom myślącym, komputerom i świadomym robotom, zwana potocznie Wielką Rewoltą. Napięcie między programistami a tymi, którzy uznawali wyższość zdolności człowieka (znaczone raz po raz mniejszymi i większymi pogromami antykomputerowymi), wzrastało przez przeszło pięćset lat, by - w roku 201 P.G. - przemienić się w siejącą śmierć i zniszczenie prawie stuletnią dżihad (zakończoną w 108 P.G.). Główne przykazanie Dżihad Butlerjańskiej zachowało się w Biblii P.K. jako "Nie będziesz czynił machin na obraz i podobieństwo rozumu ludzkiego". E E.G.: "era Gildii", skrót w kalendarzu Imperium opartym na dacie powstania monopolu Gildii Planetarnej (patrz: P.G.). FILTRFRAK: osłaniający ciało ubiór wynaleziony przez Fremenów, pozwalający na przetrwanie w pustyni poprzez zapobieganie utraty wydalanej wody i wilgoci. Jego podstawę stanowi mikrowarstwowa tkanina, będąca systemem filtracyjnym wydzielin ciała i pochłaniaczem ciepła o wysokiej wydajności. FREMENI: wolne plemiona Diuny, mieszkańcy pustyni z czasów przybycia Atrydów na Arrakis, potomkowie Zensunnitów, którzy przybyli na tę planetę przed około ośmiu tysiącami lat. FUTARY: efekt nieudanych genetycznych manipulacji Tleilaxan: przybyłe z Rozproszenia krzyżówki ludzi z drapieżnymi zwierzętami, słuchające poleceń Treserów. Istoty z wyglądu przypominające ludzi, ale o osobowościach dzikich zwierząt. G GALACH: oficjalny język Imperium. GAMMU: planeta Wężownika B (36), zwana niegdyś Giedi Prime. Nazwy Gammu użył po raz pierwszy Gurney Halleck podczas Wielkiego Odnawiania Map, choć jeszcze przez przeszło trzy i pół tysiąca lat obowiązywała stara. Nową nazwę nadali oficjalnie dopiero koloniści z Danu (trzeciej planety Delty Pawia), którzy odbudowali Gammu po czasach Głodu i Rozproszenia. GHOLE: istoty ludzkie wyhodowane z komórek martwego ciała w aksolotlowych zbiornikach Tleilaxan, zachowujące wzór genów oryginałów; dziewicze ciało pozbawione wspomnień pierwowzoru (patrz: AKSOLOTLOWY ZBIORNIK)