Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard

Rósł dobrobyt, Anglia pod względem rozwoju gospodarczego, pod względem wydobycia węgla, produkcji żelaza przodowała całemu światu, nadal była też bankiem świata i jego głównym ośrodkiem finansowym. Ludność Wysp Brytyjskich wzrosła z 32 mln w 1871 r. do 45 mln w 1914 r. W związku z rozwojem przemysłu i upadkiem rolnictwa, które nie wytrzymywało konkurencji z produktami rolnymi ze Stanów Zjednoczonych i z Rosji, wzrosła znacznie ludność wielkich miast. Trzonem klasy panującej była już nie arystokracja ziemiańska, lecz burżuazja. Arystokracja nie została wszakże odsunięta od władzy i wpływów, jak to było we Francji. Powiązana licznymi więzami interesu, a także związkami rodzinnymi z burżuazją, arystokracja zachowała nadal znaczenie i nadal piastowała liczne kierownicze stanowiska w życiu politycznym i gospodarczym. Politycznymi wyrazicielami dążeń klasy panującej były dwa zmieniające się u władzy stronnictwa - konserwatystów, dawnych torysów, i liberałów, dawnych whigów. W omawianym przez nas okresie różniła je już nie tyle kwestia zasad i programu, ile raczej taktyki. Anglia nie miała i nie ma dotąd jednolitej ustawy konstytucyjnej. Jej konstytucję tworzą różnorodne normy prawne i zwyczaje, pochodzące z różnych epok. Angielska klasa panująca umiała elastyczny ten system przekształcać i zręcznie dostosowywać do zmieniających się warunków społecznych i politycznych. U szczytu machiny państwowej stoi król, który panuje, lecz nie rządzi, który w myśl znanego określenia "nie może czynić źle", ale też "nie może działać sam" (konieczność kontrasygnaty ministerialnej), który jest najwyższym tradycyjnym wyobrazicielem państwa, jego ciągłości historycznej i jego jedności. Pełnię władzy sprawuje parlament i jego emanacja - gabinet ministrów. Parlament tworzą Izba Lordów i Izba Gmin. Lordowie - to w zasadzie głowy rodów arystokratycznych, ich godność przechodzi dziedzicznie z ojca na najstarszego syna. Myliłby się wszakże ten, kto by spodziewał się ujrzeć w Izbie Lordów samych potomków starych rodów historycznych. Obok Salisburych czy Cavendishów licznie zasiadają tam świeżo obdarzeni tytułami przedstawiciele burżuazji, często zupełnie nowej, często wywodzącej się z dołów drabiny społecznej. Do 1911 r., gdy Izbie Lordów przyznano weto umożliwiające zawieszanie uchwał Izby Gmin, obie części składowe parlamentu miały formalnie te same uprawnienia. Faktycznie jednak o biegu ustawodawstwa i kierunku polityki państwowej decydowała Izba Gmin. Instytucja ta w wyniku reform wyborczych z lat 1832, 1867 i 1884 demokratyzowała się stopniowo. Reforma Disraelego z 1867 r" obniżając cenzus majątkowy wyborcy, obdarzyła prawem głosu także drobnomieszczaństwo i część najlepiej sytuowanych robotników w miastach. Następna reforma Gladstone'a z 1884 r. jeszcze bardziej obniżyła cenzus majątkowy i przyznała prawo wyborcze wszystkim mężczyznom, mieszkającym we własnych domach lub domkach, względnie płacącym czynsz lokalowy co najmniej 10 funtów rocznie. Ze zmian tych korzystała w znacznej części ludność robotnicza także na wsi. Na 7 mln dorosłych mężczyzn żyjących wówczas w Anglii czynne prawo wyborcze przysługiwało 5 mln. Głosowanie powszechne wprowadzono w Anglii dopiero w 1918 r. Prawa wyborcze otrzymały wówczas również i kobiety. Gabinet ministrów wyłania zawsze partia, która uzyskała większość mandatów w Izbie Gmin. Szef rządu nosi tytuł pierwszego ministra (the Prime Minister), jest nim z reguły przywódca większości. Najważniejszym po premierze członkiem gabinetu jest minister skarbu (Chancellor of the Exchequer). W normalnych warunkach najdonioślejszym wydarzeniem w życiu politycznym i parlamentarnym Anglii jest dzień, w którym minister skarbu przedstawia Izbie Gmin budżet i wygłasza wielką mowę uzasadniającą politykę gospodarczą rządu. Partia znajdująca się w mniejszości, zwana "najwierniejszą opozycją Jego (względnie Jej) Królewskiej Mości", przeprowadza krytykę polityki rządu, ale nie całego systemu państwowego, i przygotowuje się do objęcia władzy po nowych wyborach. W systemie dwupartyjnym jedna z partii zawsze musi mieć większość. W Izbie Gmin wszakże obok konserwatystów i liberałów zasiadali Irlandczycy. Jeśli będąca u steru partia nie uzyskała silnej większości, to posłowie irlandzcy mieli pole otwarte do gry parlamentarnej. Konserwatyści i liberałowie zmieniali się co kilka lat u władzy. Gabinet liberalny Gladstone'a (1868-1874Ď) zastąpił rząd konserwatywny Disraelego (1874-1880Ď). W latach 1880-1885¬8¦1886 rządzili znowu liberałowie z Gladstonem na czele, po nich objęło ster ministerium konserwatywne lorda Salisbury'ego (1886-1892Ď)