Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
niektórych -»-bruzdnic). U p. wielokrotnie obserwowano pojawienie się pływek uwicio-nych o małej liczbie chromosomów, 2-równo-nogów. Obejmuje gatunki o wyraźnie spłaszczonym ciele długości do 2 cm. Głowa ma
258
prządka
z przodu 3 występy: 2 narożnikowe i l szerszy, środkowy. Płytka ogonowa jest kształtu trójkątnawego. Zabarwienie ciała bywa bardzo różnorodne. R. obejmują około 150 szeroko rozprzestrzenionych gatunków, występujących na wszystkich kontynentach, szczególnie licznie reprezentowanych w po-łudniowo-zachodniej Europie. Najpospolitszym gatunkiem krajowym jest p. szorstki. Nazwą p. obejmuje się często również gatunki należące do innych pokrewnych mu rodzajów. [L.2.]
prosionek szorstki (Porcellźo scaber) - gatunek stawonoga z rodzaju ->prosionka. Dochodzi do długości 16 mm. Powierzchnia ciała bywa prze-' ważnie matowa, zmiennie u-barwiona, usiana licznymi guzkami. "P.sz. może zwijać się w kulkę. Jest on najpospolitszym krajowym równonogiem, rozpowszechnionym w całej nizinnej Polsce. Żyje w lasach pod odstającą korą, a także w ruinach, mieszkaniach, cieplarniach i piwnicach, w których występuje nierzadko gromadnie. Przebywa w miejscach dość suchych. W ciągu dnia chętnie wysiaduje na nasłonecznionych skałach i murach. Gatunek ten został przez człowieka rozwleczony niemal po całym świecie. Jest on jedynym równonogiem przekraczającym koło podbiegunowe. W Alpach występuje zwyikle do wysokości 1000 m, a miejscami nawet do 1800 m. n.p.m. (Tabl. XIII). [L.Z.]
prządka (Nephila) - rodzaj stawonogów z rodziny -*krzy-żakowatych. Obejmuje liczne gatunki tropikalne, odznaczające się silnym dymorfizmem płciowym. Samce są niepozorne, o długości ciała dochodzącej do kilteu zaledwie milimetrów, nie budują własnych sieci i "korzystają z gościny" na sieciach samic. Samice osiągają długość do 100 mm, mają wydłużony, walcowaty, często pięknie i kolorowo ubarwiony odwłok oraz długie nogi. P. budują sieci o rozpiętości do 8 m, przy czym sama płaszczyzna łowna ma średnicę około metra i jest w charakterystyczny sposób asymetryczna -. początek spirali (czyli środek sieci) jest przesunięty ku górze. W niezwykle mocną pajęczynę p. zaplątują się nawet nieduże ptafci, a na niektórych wyspach Pacyfiku ludność tubylcza wyrabia z niej worki i sieci rybackie