Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
jskopowe badanie kału Granulocyty -> str. 39 Chymotrypsyna -* str. 126 159 ne kału Jeśli w jelicie występują zarazki chorobotwórcze, następstwem tego jest przeważnie biegunka i dolegliwości żołąd-kowo-jelitowe. Dlatego w bardziej nasilonych i długotrwałych biegunkach należy założyć hodowlę kału pozwalającą na wyhodowanie bakterii chorobotwórczych. Przyczyną ciężkich infekcji jelitowych mogą być między innymi następujące zarazki: Salmonella, wywołuje dur brzuszny Objawami choroby są: gorączka, wymioty, wodniste biegunki, ból głowy, zaburzenia świadomości i wysypka skórna. Także niegroźne biegunki mogą być wywoływane przez salmonelle. Choroby te poddają się leczeniu farmakologicznemu. Shigella, zarazek czerwonki Objawy: biegunki krwisto-śluzowe i owrzodzenia jelit. Campylobacter Objawy: biegunki krwisto-śluzowe, często gorączka, skurczowe bóle, nudności i wymioty. Yibrio cholerae (przecinkowiec cholery), wywołuje cholerę Objawy: masywne, wodniste biegunki przypominające wywar z ryżu, wymioty, duże niebezpieczeństwo odwodnienia z ostrą niewydolnością krążenia. Clostridium difficile, zarazek zapalenia jelita grubego, spowodowanego antybiotykami. Gorączka i biegunka są objawami, które mogą wystąpić po leczeniu antybiotykami. i /-' Badanie laboratoryj 160 Badanie kału na krew utajoną Badanie kału na krew utajoną W tej metodzie badania poszukuje się śladów krwi w stolcu. Krwi tej nie można rozpoznać gołym okiem. Jest to test prosty, który powinien być stosowany we wszystkich badaniach profilaktycznych. Celem tego badania jest wczesne rozpoznawanie raka jelita grubego. Oczywiście, że wynik ujemny nie wyklucza istnienia nowotworu złośliwego. Jednakże wynik dodatni jest dla lekarza powodem zlecania dalszych badań, przede wszystkim wziernikowania jelita grubego w celu dokładnej oceny wzrokowej śluzówki. U zdrowych osób wynik badania jest ujemny. Jak wykonuje się test? Pacjent otrzymuje trzy koperty, do których dołączone są trzy małe szpatulki kartonowe. Na przedniej powierzchni koperty otwiera okienko odsłaniające trzy lub dwa pola. Na te pola nanosi małe próbki kału, pobrane z różnych miejsc stolca. Łącznie próbki pobiera się przez kolejne trzy dni. Korzystnie jest, aby pacjent w ciągu dwóch dni poprzedzających badanie nie jadł surowego mięsa (tatara), gdyż może to prowadzić do fałszywie dodatnich wyników. Lekarz ocenia próbki kału, nanosząc na nie roztwór odczynnika wywołującego. Gdy wynik testu jest ujemny, nic się nie dzieje. Gdy jednak wynik jest dodatni, próbka zabarwia się na charakterystyczny niebieski kolor. Co oznacza dodatni wynik testu? Niebieskie zabarwienie próbki oznacza obecność małych ilości krwi. W tym przypadku są konieczne dalsze badania, by znaleźć przyczynę krwawienia. Możliwe są następujące źródła krwawienia: ¦ hemoroidy, ¦ polipy jelita grubego, ¦ nowotwory złośliwe jelita grubego, 161 kału ¦ uchyłki jelita grubego (uwypuklenia ściany jelita, w których może gromadzić się kał, prowadząc do bolesnych stanów zapalnych), ¦ Fissura ani (są to pęknięcia błony śluzowej, a właściwie szczelinowate owrzodzenia, które mogą dochodzić do warstwy mięśniowej), ¦ choroby zapalne jelita grubego {Colitis ulcerosa, choroba Crohna itd.), ¦ silne krwawienia z żołądka lub dwunastnicy. Jak ważny jest ten test we wczesnej diagnostyce raka, pokazuje statystyka: u co trzechsetnego pacjenta można rozpoznać raka jelita grubego w stadium pełnej uleczalno-ści! Jednakże - jak już wspominaliśmy - wynik ujemny próby niestety nie wyklucza całkowicie rozpoznania nowotworu złośliwego. Jedna trzecia chorych z rakiem jelita grubego nie wykazywała dodatniego wyniku testu, gdyż nie wszystkie guzy nowotworowe krwawią. Mimo to badanie ma ogromne znaczenie diagnostyczne. Badanie laboratoryjne Badania laboratoryjne w nadciśnieniu tętniczym [Światowa Organizacja Zdrowia ustaliła, że nadciśnienie tętnicze krwi {Hypertonia) charakteryzuje się ciśnieniem tętniczym w powtarzanych pomiarach przekraczającym 160/95. Wartości ciśnienia tętniczego między 140/90 i 160/95 są uważane za wartości graniczne. Podwyższone ciśnienie tętnicze uważane jest za czynnik ryzyka dla chorób serca (Angina pectoris, niewydolność krążenia i zawał serca), dla udaru mózgowego i niewydolności nerek. Badania laboratoryjne w nadciśnieniu tętniczym powinny odpowiedzieć na następujące pytania: Co wywołuje nadciśnienie? Jakie czynniki ryzyka ono powoduje? Czy współistnieje uszkodzenie narządów? Jak należy ustalać i planować leczenie? Poszukiwanie przyczyny W 90% przypadków mamy do czynienia z tak zwanym nadciśnienie pierwotnym. Podwyższenie ciśnienia tętniczego jest jednostką chorobową. Przyczyny w zasadzie nie są znane, znane są natomiast czynniki ryzyka: nadwaga, niewłaściwe odżywianie, stres, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu itd. Jednak u młodszych pacjentów należy wykluczać nadciśnienie wtórne. Pod tą nazwą rozumie się jednostkę chorobową wywoływaną przez inną chorobę podstawową. Przyczynami nadciśnienia wtórnego mogą być: Nadczynność tarczycy Oznaczanie stężenia TSH, T3i T4 pozwala na rozpoznanie tego nadciśnienia. Choroby nerek W tej postaci nadciśnienia, jako czynnik diagnostyczny, stwierdza się podwyższenie aktywności reniny w osoczu. Renina jest enzymem wytwarzanym w nerkach. TSH -> str. 135 T3 -> str. 134 str. 131 163 Badania laboratoryjne w nadciśnieniu tętniczym Wzmożona synteza hormonów nadnerczowych Występuje tu podwyższenie stężenia aldosteronu, kortyzo-nu i substancji adrenalinopodobnych we krwi. Substancje te podwyższają ciśnienie tętnicze i można je oznaczać we krwi i w moczu. Oznaczenia te należy przeprowadzać przy podejrzeniu zaburzeń hormonalnych. Potas Przy podwyższeniu poziomu aldosteronu we krwi i w mo- -* str