Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
Próbujesz sobie przypominać pochwały wypowiadane pod twoim adresem, aby twoje życie nabrało sensu, lecz czujesz się tak, jakbyś trzymał stopę na pedale gazu, jedno- cześnie zaciągając hamulec ręczny. Szkoda. Gdybyś odważył się porozmawiać z kimś o swoim nieszczęściu, może udało- by się znaleźć jakieś rozwiązanie. Ale ty nie potrafisz się przyznać do porażki, do tego, że cierpisz na depresję. Co ludzie sobie pomyślą? A teraz pomyśl Twoja firma wysyła cię na konferencję poświęconą motywacji. Siedzisz w olbrzymiej sali wykładowej. Na odwrocie koperty liczysz, ile musieli zarobić organizatorzy konferencji (może nawet 30 000 dolarów). W tym tygodniu planują jeszcze trzy podobne imprezy. Dobrze byłoby mieć taką pracę. Jakiś dobrze zbudowany mężczyzna, mówiący z amery- kailskim akcentem, porusza się energicznie po scenie, zwra- cając się do zgromadzonych. Jego energia jest zaraźliwa. Czas na udział widowni. Słychać okrzyki radości, panu- je ogólne poruszenie, pojawiają się łzy. Wzruszająca sytua- cja. Zadowolony, opuszczasz audytorium. Tryskasz energią i czujesz, że cały świat leży u twoich stóp. Zasługujesz na to. Urodziłeś się, aby być wielkim. Twoje wynagrodzenie wyda- je się żałosne w porównaniu z tym, na co zasługujesz. Jutro rano porozmawiasz o tym z szefem. Tydzień" później życie powraca do normy. Brakuje ci motywacji. Szef każe ci wyciąć drzewo. To nie jest w po- 19 rządku. Przecież urodziłeś się, by zajmować stanowisko kierownicze średniego szczebla Pękła bańka mydlana. Zrozum, że w świecie biznesu nieustannie dąży się do stwo- rzenia doskonałego zespołu pracowników, którzy są gotowi pracować w podwójnym wymiarze czasu przez 365 dni w roku. Dla twojego szefa nastał czas próby. Byłoby lepiej dla niego i dla firmy, gdyby popracował nad swoim zespołem i usunął przejawy patologii, które pojawiają się wszędzie tam, gdzie pracują ludzie. On jednak przymyka na to oko. Usuwanie patologii jest skuteczniejsze od dążenia do stworzenia „ideal- nego zespołu". Ludzie nie mogą ciągle okazywać entuzjazmu. Skuteczność polega na ograniczaniu patologii, a nie na tworze- niu systemu fizjologicznego wyższego rzędu. I jeszcze jedna, ostatnia myśl. Czytając o patologiach osobo- wości możesz odnieść wrażenie, że ludzkość to jedno wielkie zbiorowisko złodziei, szkodników i głupców. Nic bardziej myl- nego. Pozwólcie, że zacytuję tutaj Prawo Dunna. Brzmi ono tak: „Przez większość czasu większość ludzi jest w większości dobra". Znaczy to, że pewni ludzie są w większości źli przez cały czas, oraz że wszyscy są częściowo źli przez większość czasu. Nie podważa to jednak Prawa Dunna, dlatego nie zapominaj o nim. PARADYGMAT 3 Paradygmat medyczny: Psychiatria a neurologia Pytanie, które powinniśmy zadać: Czy problem tkwi w umyśle człowieka, czy w jego mózgu? Czy pamiętasz Platona? Tego filozofa, którego kojarzymy z dialektyką i sandałami. To właśnie od jego nazwiska po- chodzi określenie „związek platoniczny". Biedny Platon. Musiał mieć nudne życie seksualne. 20 'wisko stwo- otowi roku. liego unął dzie anie eal- T1U. ze- Platon tworzył -- 21 Jaki to ma związek z przykrymi ludźmi? Istotny. Czytaj dalej. Żyjemy w świecie, w którym neurolodzy roszczą sobie prawo do mózgu, psychiatrzy zaś do ludzkiego umysłu. Czy dostrzegasz w tym oczywisty błąd? Tak, masz rację! Proble- mem jest linia podziału. Umysł i wszystkie przeżycia psychi- czne mają korzenie w mózgu. Śmierć mózgowa oznacza zanik myśli, uczuć i pragnień. Zaburzenia w pracy mózgu prowadzą do zachwiania tych procesów. W jaki sposób neu- rolodzy i psychiatrzy mogą się upewnić, że nie wchodzą w kompetencje kolegów po fachu? ĆWICZENIE 1. Postaraj się o ludzki mózg. Najlepiej, jeśli nie będzie to twój własny. Trzeba będzie przeprowadzić dokładną sek- cję tego organu. 2. Usuń przednie płaty. W celu ich odnalezienia wykreśl linię biegnącą w poprzek górnej części głowy, od ucha do ucha. Przednie płaty to duże bulwy, które znajdują się przed linią podziału. Są one odpowiedzialne za ważne „umiejętności praktyczne". Nie chodzi tu o liczby, które pojawiają się w testach psychologicznych, jakim jesteś poddawany, lecz o to, w jaki sposób dążysz do ustalenia, kim chcesz być i co posiadać, oraz jak radzisz sobie z realizowaniem tych celów. W okresie gdy lobotomia* była modna, wierzono, że nacię- cie płata mózgu uwolni chorego od udręki wywołanej choro- bą umysłową. I rzeczywiście, zdarzało się, że po wykonaniu tego zabiegu pacjent do końca swoich dni znajdował się w stanie błogiej apatii. Nie martwił się przynajmniej nie- oczekiwanym wezwaniem do urzędu skarbowego. * Operacyjne przecięcie istoty białej mózgu między płatem czołowym a wzgórzem w celu przerwania połączeń z korą tego płata i uwolnienia ciężko chorych od ataków szału lub bólów (przyp. tłum.). 22 Przednie płaty mózgowe odpowiadają za chęć do życia, za to, że zrywamy się z łóżka i przystępujemy do działania. Dzięki nim snujemy plany. To one dostarczają nam cech decydujących o typie naszej osobowości. Okazuje się, że przednie płaty móz- gowe są bardzo pożyteczne. Dlatego nie zapominaj o nich. 3. Powróćmy do przerwanej sekcji mózgu. Przejdźmy do części, która znajduje się tuż za nosem i sięga w głąb mózgu. To najbardziej prymitywna część mózgu. Wydrąż ją całą. Jeśli twój pacjent nadal oddycha, to dobrze. Widzisz, ta prymitywna część mózgu kontroluje takie pożyteczne czynności, jak funkcjonowanie serca, oddychanie, sen, poczucie głodu, pragnienia, itd. Jest również źródłem twoich emocji. Określamy ją mianem „międzymózgo- wia"