Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard

w budynku GieBdy w Petersburgu (1805 -1816) czy mauzoleum cara PawBa w PawBowsku w ksztaBcie [wityni pseudodoryc- Sztuka rosyjska 311 kiej. Styl ten, popierany przez dwór cara i urzdników paDstwowych, lansowaBa równie| w swym programie Akademia Sztuk Piknych. Potga paDstwa manifestuje si w pot|nych budowlach administracji paDstwowej, takich jak Gmach Admiralicji (1806-1815, proj. A.D. Zacharów) czy Sztabu GBównego (C. Rossi) oraz licznych pomnikach triumfalnych (kolumna Aleksandra I, 1834, proj. A. de Montferrand; Brama Triumfalna w Petersburgu, 1833-1838, proj. W.P. Stasow). PeBne rozmachu s tak|e zespoBy urbanistyczne u|yteczno[ci publicznej (np. Teatru Wielkiego w Moskwie, 1821-1825, proj. J.I. Beauvais). ZmieniB si tak|e urbanistyczny ksztaBt Petersburga za spraw C. Rossiego, który peBnic od 1816 r. funkcj nadwornego architekta cara Aleksandra I, dokonaB wielu zmian w obrbie zespoBów miejskich Pola Marsowego i Prospektu Newskiego, komponujc nowe aran|acje Placu MichajBowskiego (PaBac MichajBowski, 1819-1825), PaBacowego (gmach Sztabu GBównego z monumentaln bram w formie Buku triumfalnego z kwadryg na szczycie, 1819--1829), Aleksandryjskiego (Teatr Aleksandryjski) oraz Senackiego (gmach Senatu i Synodu, 1829-1834). W architekturze sakralnej zarysowaBy si dwie tendencje: cerkwiom w typie picio-kopuBowym przydawano kostium neoklasycystyczny (sobory Prieobra|enski i Troicki w Moskwie, proj. W.P. Stasow), natomiast cerkwie w typie zachodnioeuropejskim zwykle wzorowane byBy na konkretnych [wityniach, np. sobór KazaDski w Petersburgu (1801-1811, proj. A.N. Woronichin) zgodnie z |yczeniem cara PawBa miaB powtarza wzór rzymskiej bazyliki Zw. Piotra, a sobór Zw. Izaaka DalmatyDskiego w Petersburgu (A00:852A:89, 1817-1857, proj. Aguste de Monferrand) przypomina katedr [w. PawBa w Londynie. Reakcj na ten niezwykle chBodny neoklasycyzm pierwszej poBowy XIX w. byBa koncepcja cerkwi neobizantyDskiej za panowania MikoBaja I (1825-1855), gdy kontrola paDstwa nad sztuk sakraln jeszcze bardziej si nasiliBa. Zwiastunem zmian byBo usunicie Rossiego w 1832 r. z zajmowanego stanowiska. W architekturze cerkiewnej odrzucone zostaBy wzory klasycystyczne i neogotyckie na rzecz nowej rosyjskiej formuBy cerkwi bizantyDsko-ruskiej w wersji przyjtej dla cerkwi Zbawiciela w Moskwie (1794-1881, arch