Nie wiem czy BĂłg istnieje, ale byĹoby z korzyĹciÄ dla Jego reputacji, gdyby nie istniaĹ" - Renard
To teren trudno dostępny i przedzielony granicš białoruskš. Z racji obfitoci błot i wody północ zwana jest holubooka (niebieskookš). Naliczono tu aż 220 jezior oraz 130 rzek i rzeczek. Uwagę zwracajš urocze okolice Szacka, z parkiem narodowym chronišcym ładne pojezierze z jeziorem wita, największym na Ukrainie (pow. 27,5 km2). Przez Polesie przepływajš najważniejsze rzeki Wołynia, dopływy Prypeci: Tu-ria, Stochód, Styr, Horyń i Słucz. Turyci, jak przed wojnš, powinni znów odkryć dla siebie ten niezwykły rezerwat dzikiej przyrody i archaicznych obyczajów.
Pas południowy to tzw. Wołyń właciwy, bogaty w pamištki kultury i przyjemne dla oka krajobrazy, zwłaszcza w pamie Gór Krzemienieckich i Woroniaków. Najważniejszymi miastami sš centra obwodów -Łuck (historyczna stolica Wołynia) i Równe. Istotne znaczenie majš także w obwodzie wołyńskim - wielki węzeł kolejowy Kowel, Włodzimierz Wołyński oraz nowe górnicze miastoj Nowowołynk. W obwodzie ró nieńskim warte uwagi sš Dubno, Ko-stopol, Zdołbunów i Kuznecowk.
Do Wołynia zalicza się także Krzemieniec i Poczajów w obwodzie tar-iMipolskim.
Klimat Wołynia jest umiarkowanie kontynentalny. rednia temperatura ilycznia wynosi -5°C, lipca +19°C. Opady sš niewielkie. Najlepszy czas mi zwiedzanie trwa od maja do połowy padziernika.
Mi-- Nazwa Wołynia pochodzi od miana słowiańskiego grodu leżšcego ti ujcia Huczwy do Bugu (blisko dzisiejszego Hrubieszowa). Tysišc lat temu region ten zaczšł odgrywać ważnš tnie w dziejach Ukrainy. W 981 r. na (rrmach plemienia Wołynian ksišżę kijowski Włodzimierz Wielki założył Kród, który nazwał swoim imieniem Włodzimierz Wołyński). W 988 r. istniało już Księstwo Włodzimiersko-Wotyńskie, następnie Ru Halicko-Wulyńska. Dwóch władców Wołynia wybiło się na plan pierwszy: Roman 1 i 70-1208), który korzystajšc ze sła-Imci Kijowa, uczynił Włodzimierz pierwszym miastem Rusi, oraz jego ŚŚyn Daniel (1219-1264), kontynuujšcy politykę ojca. W 1340 r. władcš Wołynia został Litwin Lubart, syn liiedymina. Odtšd Wołyń stał się obiektem ekspansji Litwy i Polski, co doprowadziło do jego podziału między oba państwa. W 1569 r. w całoci wszedł do Korony. W 1795 r. znalazł hic w granicach Rosji.
Epoka największej walki z polsko-iciš przypada na wiek XIX. Docho-ilziło do wysiedleń ludnoci katolickiej po zrywach narodowych (m.in. w okolice Mikołajowa i Chersonia). Niewielki rozwój gospodarczy zaczšł iiy w drugiej połowie XIX w. wraz / budowš linii kolejowych Zdołbu-nów-Kowel (1873) oraz Kolei Nadwilańskiej Mława-Kowel (1877). I wojna wiatowa przyniosła ogromne zniszczenia, bo włanie tu na wiele miesięcy ustaliła się linia frontu. W 1918 r. utworzono - już w ramach I! Rzeczypospolitej - województwo wołyńskie ze stolicš w Łucku. Jednak
pokój zapanował dopiero w 1921 r., po zakończeniu wojny polsko-sowieckiej. Według spisu ludnoci z 1921 r. na Wołyniu mieszkało 68,3% Ukraińców, 16,8% Polaków i 12% Żydów. Polaków na Wołyniu w latach 20. XX w. było mniej niż w XIX stuleciu. Żydzi dominowali w miastach, gdzie stanowili 70-90% mieszkańców. Ciekawš grupš byli Czesi (ponad 25 tys.), w pewnej czę- g ci husyci (bracia czescy), z orodka- o mi w Łucku, Dubnie i czysto czeskiej 5 Wołkowyji koło Dubna. Trafili na z-Wołyń po 1868 r. w ramach prowadzonej przez Rosjan akcji koloniza-cyjnej na ziemiach odbieranych Polakom. Na Wołyniu mieszkało także 25 tys. Niemców.
W 1939 r. Wołyń, podobnie jak i cała wschodnia Polska, padł ofiarš anek-sji. Podczas II wojny wiatowej doszło do aktów przemocy o charakterze narodowociowym, w których ukraińskie organizacje i bandy złożone z miejscowej ludnoci mordowały Polaków. Wydarzenia te oraz póniejsza repatriacja były przyczynš zmiany stosunków etnicznych na Wołyniu. Po przesiedleniach Wołyń jest najbardziej jednolitym narodowociowo regionem kraju. Ukraińcy stanowiš 94,6% w obwodzie wołyńskim (łuc-kim) i 93,3% w równieńskim.
Podróżowanie po Wołyniu jest trudniejsze niż po innych ukraińskich regionach dawnej II Rzeczypospolitej, bo koleje i drogi budowano tu na modłę rosyjskš, tzn. dla celów wojskowych. Trasy biegnš bez uwzględnienia ruchu pasażerskiego, np. odległoć między stacjš kolejowš w Ołyce a właciwš miejscowociš wynosi 12 km, a w Ostrogu 14 km. Jadšcy samochodem, niech zwrócš uwagę na trasę Łuck-Równe-Korzec. Ta dwupasmowa droga zapewnia względny komfort jazdy, chociaż biegnie z dala od większoci osiedli. Głównym rodkiem lokomocji pozostaje więc autobus albo najlepiej sprawdzajšca się marszrutka. 109
7
218 tys. mieszkańców , 3322 Leżšca na wzgórzu w 2aJlu stym stolica Wołynia Łuck (ukr Łućk/ JlyubK) me robi może oszof.^ -šceg0 wrażenia, ale jest - obok Włodzimierza - najciekawszym mišstem w za_ chodniej częci Wołynia. Ma raczenie dla kultury ukraińskš (tworZyła .z tu Łesia Ukrainka) i polsj Ś (urodził 5 się tu Alojzy Feliński, Vs'^órca O pieni Boże, co Polskę, j miesZkał 5 przez dłuższy czas Józef j ^n-
----- szewski^ Do dzi wielu