Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
MORALNOŚĆ I ASCEZA MONASTYCZNA 229
4%r
etapem jest stan arhata, stanowiący ideał moralny w drodze do oświecenia, z drugiej zaś poszukuje się
buddyzmu hinajany.
poprzez moce magiczne korzyści doczesnych.'6
Buddyzm nie był i nie jest systemem jednolitym.
a)Arhat )uż u jego początków istniało kilkanaście szkół, wśród
których toczyły się częste spory o charakter i atrybuty
W buddyzmie hinajany sţan arhata oznacza arhata. Z najbardziej ostrą krytyką wystąpił buddyzm
najwyższy stopień duchowego rozwoju i ascezy,stan poza mahajany,zarzucając ideałowi arhata egoistyczną posta-
narodzeniem,rozkładem i śmiercią.Arhat dzięki przes- wg szukania własnego wyzwolenia i brak troski o wyzwo-
trzeganiu moralnych nakazów (sila),medytacjom (dhiana) lenie innych istot cierpiących.Miejsce arhata zajął w
i czystej mądrości (pradźnia) osiągnął wszystkie stopnie mahajanie ideał bodhisattwy.
oczyszczenia.Pisma kanoniczne prześcigają się w wyli-
czaniu jego przymiotów,dokonań i osiągnigtych stopni: b) Bodhisattwa
osiągnął on pełną wolność umysłu i serca,pokonawszy
wszelkie pożądania i emocje,zniszczył wszystkie przy- Pierwotny buddyzm dla wyjaśnienia pojawienia się
wiązania (okowy),posiadł trzykrotną wiedzę (przeszłości,
Buddy posługiwał się mitologią.Czas mityczny,który był
teraźniejszości i przyszłości),zdobył 37stopni oświecenia
czasem kolistym,cyklicznym,dzielił się na epoki.Każda
i osiągnął nirwanę.
z nich miała swojego,tylko jednego buddę." )ednostka,
Arhat stanowi ideał i cel życia,do którego dążą która miała stać się buddą,przechodziła w swej drodze do
wszyscy prawdziwie religijni buddyści hinajany,zwłasz- celu niezliczone cykle kolejnych narodzin. Składała
cza mnisi i mniszki.)est typem buddyjskiego świętego. przyrzeczenie osiągnięcia Oświecenia innemu buddzie i
Terminem tym określa się samego Buddę.W buddyzmie od niego otrzymywała pouczenia dotyczące drogi ku
ludowym arhat stał się przedmiotem kultu; obdarzony ţirwanie.On też przepowiadał jej,w której epoce w
est czczon ako źródło ma iczn ch
dzie ach świata osi nie Oświecenie.Cały ten nieobliczal-
mocami magicznymi j y j
ę Y Y
sił ochronnych.Szczególnie czczeni są wybrani uczniowie nie długi okres poświ con b ł doskonaleniu si w sześciu
Budd : Sari utra i Ananda oraz s n Buddy, Rahula. >