Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
- Zamknąć usta i wydychać powietrze powoli przez nos w takim samym czasie. Czas trwania: - 5 razy. Działanie: - Jama ustna zostaje pobudzona przez efekt chłodzenia. 92 Osiąga się inne rezultaty charakterystyczne dla ćwiczeń prin - y ma. Korzyści: Poprawia się krążenie w jamie ustnej. Osiąga się inne korzyści charakterystyczne dla prim ywna. 7. ,Śitali prcm y ma (język w dziób) Wykonanie: - Usiąść w pozycji padmisana. - Delikatnie wysunąć język i zawinąć go po bokach, tworząc coś na kształt tubki przypominającej dziób ptaka. - Powoli wdychać powietrze przez usta, licząc do dziesięciu. - Zamknąć usta i powoli wydychać powietrze przez nos w ta- kim samym czasie. Czas trwania: - 5 razy. Działanie: - Jama ustna zostaje pobudzona przez efekt chłodzenia. - Osiąga się inne rezultaty charakterystyczne dla prrm y ma. Korzyści: - Poprawia się krążenie w jamie ustnej. - Osiąga się inne korzyści charakterystyczne dla pr n yima. 8. Sadanta prrzn y ma (ssanie przez zęby) Wykonanie: Usiąść w pozycji padmiuana. Przycisnąć górne zęby do dolnych. Powoli wdychać powietrze, zasysając je przez szczeliny między zębami, licząc do dziesięciu. 93 - Zamknąć usta i wydychać powietrze powoli przez nos w takim samym czasie. Czas trwania: - 5 razy. Ihiałanie: - Jama ustna zostaje pobudzona przez efekt chłodzenia. - Zostają pobudzone zęby i dziąsła, co pozwala utrzymać je w zdrowiu. - Osiąga się inne rezultaty charakterystyczne dla prrn yirma. Korzyści: - Poprawia się krążenie w jamie ustnej. - Zapobiega się chorobom zębów i dziąseł, a także je do pew- nego stopnia leczy. -- - Osiąga się inne korzyści charakterystyczne dla pranayina. 9. Bhr mari pr n y ma (brzęczenie pszczoły) Wykonanie: - Usiąść prosto w pozycji padnirsana. - Powoli wdychać powietrze, licząc do dziesięciu. - Powoli wydychać powietrze, wydając dźwięk podobny do brzę- czenia pszczoły, jak długo to możliwe. Czas trwania: - 5 razy. Działanie: - Wydając brzęczący dźwięk w czasie wydychania, poprzez wibra- cje typowe dIa dźwięku uzyskuje się specjalny wpływ na różne tkanki ciała, a szczególnie mózgu. Korzyści: - Uzyskuje się spokój umysłu. - Pojawia się uczucie świeżości i zdrowia. -- - Osiąga się inne rezultaty charakterystyczne dla pranaycima. 94 DHYANA (medytacja) Wiadomości ogólne Dhy na, czyli medytacja jest bezwysiłkowym stanem pojedynczej myśli. W tekstach dotyczących jogi medytacja jest definiowana jako koncentracja na własnym "Ja", którą osiąga się po zlikwidowaniu wszellcich zmartwień. W nauce jogi medytację charakteryzuje się jako zupełne odprężenie oraz ciągłość myśli porównywalną do strumienia oliwy. Dobra medytacja wolno prowadzi do najwyższego szczęścia. Medytacja nie jest wysiłkiem, lecz procesem. Zgodnie z niektórymi tekstami na temat jogi, jak Goraksha sam- hita, rozróżnia się medytację z określonym obiektem (saguna) i medy- tację bez określonego obiektu (nirguna). Medytacja z określonym obiektem uprawiana jest przez kontemp- lację dowolnego obiektu, zarówno w formie obrazu, jak dźwięku albo w obu formach razem. Medytacja zaś bez określonego obiektu upra- wiana jest przez kontemplację powszechnej energ . Każdy powinien stosować metodę, która mu odpowiada. Medytacja może być obiek- tywna (sth la dhy na), subiektywna (jyoti dhy na) i nieograniczona (sukshma dhy na). Medytacja obiektywna (sth la dhy na) polega na tym, że figurka lub podobizna Bóstwa umieszczona jest przed osobą medytującą. W medytacji subiektywnej (jyoti dhy na) medytujący koncentruje się na kundalini shakti, czyli "wężowej energ ". Jest to medytacja wyż- szego rzędu, uważana za najtrudniejszy rodzaj medytacji. Jeżeli chodzi o medytację nieograniczoną (sukshma dhy na), to jest ona uważana za ostatni etap medytacji. Jest to najbardziej zaawansowany rodzaj medytacji, przewyższający medytację, subiektywną i uważa się, że przez tę medytację można osiągnąć moksha, czyli "ostateczny cel". Większość medytujących przyswaja sobie metodę medytacji obiektyw- nej, która jest prosta i łatwiejsza do uprawiania niż pozostałe. Ośrodki ciała będące obiektami koncentracji podczas medytacji Publikacje na temat jogi mówią o dziewięciu ośrodkach lub częś- ciach ciała stanowiących ośrodki koncentracji podczas medytacji. 95 Ośrodki te zawierają ważne "cakras ", czyli "sploty nerwowe". Stąd bierze się ich szczególne znaczenie w nauce jogi