Nie wiem czy Bóg istnieje, ale byłoby z korzyścią dla Jego reputacji, gdyby nie istniał" - Renard
3. Pismo wypukłe szpilkowe Kleina A B 11 C D E 1 2 3 \n i i 11 I i Rys.4, Czcionki drukarenki dp pisma Kleina - §8 - ciągłe liter zostały nastąpione przez szereg punktów, przy za- chowaniu kształtów liter zwykłych. Udoskonalił także metodę pisania opracowując specjalną drukarenkę /W.Dolański, 1971/. Zasadnicze umiany w piśmie dla niewidomych, oparte na od- kryciu swoistości percepcji dotykowej i różnie aięaży dotykiem 4- wzrokiem, wprowadza dopiero Ludwik Braille. BW swym nowa- torstwie Braille wyprzedził gnaesnie wyniki badań naukowych, a więc i tu geniusz pedagogiczny wykrył fakty, któ,r.e później do- piero potwierdziła psychologia. Prgede wszystkim to* że dotyk nie posiada łatwości wzroku w odróżnianiu linii ciągłych, że jest zmysłem wrażeń przerywanych, ujęcie powierzchni przez do- tyk jest niedoskonałe, ujęcie zaś punktów jest o wiele dokład- niejsze. Następnie fakt później doświadczalnie stwierdzony, że zakres uwagi jest w ogóle dosyć ograniczony i że maksimum ele- mentów prostych /punktów, kresek/ postraszonych jednocześni® ni8 może przekroczyć liczby sześciu /.../, Punkty są rozmie- szczone symetrycznie, co sprzyja wielce ich ujęciui„./oddalone jsden od drugiego o 2 ikhj całość tą nie przekracza pola dotyku czubka palca i jest szybko postrzeżona. Wzajemne oddalenie od siebie znaków przekracza także cokolwiek normalny próg ostroś- ci dotykowej /próg przestrzenny Webera mierzony eatezjamętrem/, co pozwala na. naukę czytania ludziom o rozmąityni stopniu wra- żliwości dotykowej" /M.Grzegorzewska, 1964, s.137/. Louis Braille /1809-1852/, który po urazie oka w 3 roku ży- cia traci w&rokf zostaje w 1819 r. jako 10-letni chłopiec ucz- niem szkoły założonej przez Eaiya. Ma jeszcze szczęście poznać osobiście założyciela: "Ha kilka lat przed śmiercią dane jest Valentin Hafiyowi przeżyć radość entuzjastycznego przyjęcia*ja- kie zgotowali rau ukochani uczniowie Instytutu. Hastępuje spot-* kani® starca z 12-letnim chłopcem, którego wynalazek przewyż- szy niebawem najśmielsze nadzieje Hafiya" /P.Henri,1977,8.39/. Genialny wynalazek był dziełem 16-letniego ucznia, rok bo- wiem 1825 uważa się za datę gotowego już systemu pisma wypuk- łego opartego na 6-punkcie. "Był to dobrze nam znany, dzisiej- szy sześclopftBkt Braille*a8 w kształcie pionowego dwuszeregu po 3 punkty w każdym. 63 możliwe kombinacje tych punktów dawa- ły specjalne znaki na litery /.../ liczby, znaki matematyczne /.../. W 1829 r. wyszedł pierwszy podręcznik zawierający cało- o a a o a a o o o a o o a o o o a o 0 o o © o o o a o o a a a L L e Rys.5. Wypukłe pismo-szyfr Barbiera kształt systemu pisma araille'a, pt. "Sposób pisania vsyraz($w i nut przy pomocy punktów do azotku niewidomych". ? tej właśnie książce wspomina Braille z uznaniem zasługi Barbiera , dając tym świadectwo @w®;j skromności i szlachetności* /J.Robelin, 1977,8,11/. Publikacja Braille8at licaąca 32 strony, jest "drukowana wy- pukłym pismem ciągłym starego systemu 7alentin Baiya, gdyż -tyl- ko tego systemu używa się wówczas w szkole /»„»/, Hieatety, trzeba bęasie jssąese 25 lat, nim władne Instytutu zdecydują się. wprowadzić oficjalnie naukę alfabetu brajlowskiego do pro- gramu szkody. Iwórca systemu nie docseka już pełnego triumfu swego wynalazku" /.P.Henrl, 1977, s.42/- Alfabet Braille*a zostaje ogólnie przyjęty we JPranogi w 1854 r., a na iBiędzynarociowyia koagresi® nauczycieli szkolnic- twa specjalnego /niewi&eiweił i głuchych/ w Paryżu w 1978 r.pod'- jęto deoy.zję je^o -unifikacji i rozpowiszeohnieijia we wszystkich innych p.aństwaeh /W.Bolaiiski, 1971/